Hoành Sơn Quan –cổng đèo Ngang(người pháp gọi là”cửa An Nam” Laporte d” Annam) là một công trình kiến trúc cổ khá đồ sộ trên đỉnh Đèo Ngang.Cổng xây năm Quý Tỵ,Minh Mệnh thứ 14(1833) ngay trên đồn sơn phong cũ,nằm giữa địa giới hai tỉnh Hà Tĩnh và QB.
Sách “Minh Mệnh chính yếu”(Q.XXII) chép:”Quan Hình bộ tâu nói:”Dãy núi Hoành Sơn chổ giáp ranh giới tỉnh QB _HT có một dải núi cao giáp liền với bể,thật là chổ quan hệ trong yếu,xin đặt cửa quan ở đấy”.Vua nghe lời tâu mà đặt tên là Hoành Sơn Quan”sai Công bộ thị lang là Đào Công Phú đốc suất việc làm..”
Theo sách”Đại Nam nhất thống chí” và sách “Địa dư Hà Tĩnh”(đã dẫn) thì cửa quan xây dựng bằng đá dài 11 trượng 8 thước(47,2m) cao 10 thước (4m) khoảng giữa là cửa quan,phía tả và hữu đắp tường dài 75 trượng (300 m),cao 4 thước (1,6m).về mặt tả,mặt hữu và mặt sau,diễu tường dài 12 trượng 2 thước(48.8m)
Hiện nay chỉ còn cổng chính (cao 4m) còn các bức tường đều đã đổ,gạch đá đều bị lấy hết.
Đường thiên lý xưa đi qua dưới cổng,hai phía lên xuống ghép đá phía ngoài vào 900 bậc,phía trong ra 900 bậc.Đường quốc lộ bây giờ đi vòng phía dưới,từ HN vào đến đây 423km.
TRÊN ĐỈNH HOÀNH SƠN QUAN
Xa xa nhìn dãy Hoành Sơn
Non xanh trải rộng mây vờn chiều hôm
Chiều tà xe chạy bon bon
Dừng chân ngắm cảnh trời non mê hồn
Chân đi mà dạ bồn chồn
Cổng Đèo Ngang ấy vẫn còn nơi đây
Hoành Sơn Quan đến hôm nay
Cổng trời dạo bước đắm say trong lòng
Xa xa một dải nắng hồng
Cánh đồng bát ngát- con sông cuộn mình
Thả hồn ngắm biển khơi xinh
Xanh trong mà thấy lung linh sắc màu
Cuốc kêu nát cả lòng nhau
Chiều tà nhớ tới mấy câu thơ buồn
Núi vờn mây phù mờ sương
Nhìn lên trên đỉnh nhớ thương chú Tiều
Năm xưa đốn củi trời chiều
Mà nay vẫn thấy bóng chiều ai qua?
Nước non cũng nước non nhà
Qua Đèo Ngang thấy bài ca thoảng buồn
Nay về mà thấy vui hơn
Hầm chui đưa bạn bốn phương quây quần
Đường Đèo bao nỗi gian truân
Ta nhìn ngắm cảnh thương thân vượt đèo
Vào Nam ra Bắc gieo neo
Bao xe bao chuyến đổ đèo hiểm nguy
Bây giờ đường thẳng ta đi
Hoành Sơn Quan vẫn xanh rì bóng cây
Tuyệt thay cảnh đẹp nơi này
Đèo Ngang vẫn đẹp để mây phủ mờ
Để rồi văng vẳng vần thơ
Từ trong trang sách ta mơ ngày về
Thôi anh về mang chiếu đi tu
Quên đi một mối tình xưa
Giờ đây anh sống trong chùa vui hơn đừng để ai giận ai hờn bởi đâu đã tỏ nguồn cơn sự tình nếu không trước trược ba sinh trăm năm cũng bỏ cho đành thân tu chàng tu thiếp cũng đi tu hai ta hai cõi mà ru với trời để bao nhiêu kẻ trong đời theo chàng theo thiếp khéo chơi với chùa ? xem ra sự thế như đùa hội nhân duyên cũng phải mùa khói hương ( là mùa se duyên cũng vào tháng đi chùa đấy ạ ! ) chốn chàng cõi thiếp hai phương giai nhân , tài tử mười phương đổ về !
Xin anh đừng ngắt để hoa úa tàn....!?
Phải vậy không anh..?
Đăng ngày: Cách đây 47 phút
Thư mục: THƠ
ai bảo anh dong thuyền tình khắp chốn để bây giờ mắc cạn bến lòng
em ? vội vàng chắp mối thân quen làm sao biết trước mà nên sự này ?
ai bảo anh ước duyên bác mẹ để em mòn mỏi tháng ngày ? bàn
tay chưa nắm bàn tay mà sao hứa hẹn một ngày qua sông ? còn ai
cũng luống chờ trông ? hay còn chi nữa mà mong dáng đò ? .... < mời bác vào xem bài họa đối đáp nhé ! >
Cỏ cây chen đá lá chen hoa....
Du lịch thơ cứ ngỡ về thăm
Kỳ Anh kể cũng thăng trầm
Có người khách quí ghé thăm nơi này
Ghé nơi đây trời mây non nước
Núi rừng xanh ta bước ta vui
Anh về với đất quê tôi
Làng quê Hà Tĩnh đón người bạn xa
Em chủ nhà mời trà mời rượu
Quê em nghèo đâu thiếu anh ơi
Xin mời anh ghé quê chơi
Anh vui anh ngắm biển trời bao la
Bãi biển đây sẵn ra mà tắm
Nắng chiều hè da thấm mồ hồi
Thoả lòng anh ghé thăm chơi
Quê hương Hà Tĩnh chào người khách xa
Anh sang chơi vào nhà em nhé
Em vui mừng gọi trẻ chào anh
Để rồi có thịt có canh
Để rồi có rượu mời anh vui cùng
Anh vào đây thoả lòng du hí
Miền quê nghèo một tý cũng vui
Có lòng có dạ anh chơi
Mời anh dạo cảnh với người Kỳ Anh
Mây phủ mờ ngào ngạt mùi hương
Nếu mà anh nhớ anh thương
Thân em hai nắng một sương tối ngày
Anh đến đây men say sẽ ngấu
Biết quê nghèo nung nấu trong em
Từ miền đất mẹ đi lên
Chung tay đổi mới ước thêm mộng vàng
Quê em nghèo chói chang nắng gắt
Tấm thân gầy heo hắt gió sương
Nếu mà anh nhủ lòng thương
Mời anh ghé lại quê hương em mời
Câu đò đưa làm người xao xuyến
Phút nao lòng nhớ đến quê em
Nếu mà anh đã có duyên
Mời anh bảo mẹ về têm cau trầu
Hẹn ngày đẹp đón nhau sang bến
Em xa quê quyến luyến khó đi
Hương đi vẫy gọi thầm thì
Thì em nhẹ bước chân đi theo chồng
nhưng mẹ cha em cũng không dám sai lời
chỉ xin anh chờ em về thưa lại
rằng có ai kia đã lưu luyến em rồi
mẹ cha cho em làm cành súng nhỏ
khôn lớn từ bùn ao và giọt mặn cuộc đời
nghĩa sinh thành , ơn dưỡng nuôi đầy gian khó
lỡ sao sớm cắp nón theo người ?
thì đôi ta giờ cứ hẹn
mười một con trăng và năm mùa đất nỏ trên đồng
để em đỡ vài phần công cha mẹ
hỏi anh mấy mùa chờ cây lúa trổ bông ?
em sẽ lại báo đền công bác mẹ
một sương hai nắng vun đắp duyên anh
chỉ xin anh đón em qua sông không qua cầu , không qua đò... nhỡ ân tình lo nặng nhẹ...
e gió bay , e sóng xô mà không báo được ơn bác mẹ sinh thành?